Why I Stopped Using Tanning Beds| Great Body & Skin

Mijn vriend Maarten en ik volgen de serie “Over Mijn Lijk”, waarin jonge mensen die door ziekte komen te overlijden worden gevolgd tot aan hun dood. Eén van de deelnemers, Mark, zien we op 27-jarige leeftijd overlijden aan huidkanker. Mark heeft mij gemotiveerd en geïnspireerd mijn gezondheidsgedrag te veranderen. Daarover vertel ik je graag meer.

Na die laatste uitzending heb ik een tijdje in stilte zitten staren naar een zwart scherm

Begrafenis

[dropcap]D[/dropcap]e serie volgt Mark en zijn vriendin Anneleen op de voet. Zo is de kijker erbij wanneer Mark voor onderzoek naar het ziekenhuis gaat, soms tegenvallende en soms (relatief) positieve uitslagen te horen krijgt, zijn bucketlist afwerkt waaronder ook een kinderwens valt en ben je als kijker aanwezig op Mark’s begrafenis.

Mocht je de serie nog niet gezien hebben, dan kun je hem hier terugkijken.

Zonnebanken

Na die laatste uitzending heb ik een tijdje in stilte zitten staren naar een zwart scherm. Een kerel, midden in het leven, nog jonger dan ik, zomaar weggegrepen uit het leven. En waaraan? Aan huidkanker; een ziekte waarvoor ik vaak word gewaarschuwd en adviezen over krijg. Ik voldoe namelijk aan de risicofactoren. Sterker nog: 15 jaar geleden ontstond bij mij huidkanker en 5 jaar daarna liet ik het verwijderen. Toch sla ik waarschuwingen in de wind en doe weinig met de adviezen. Zo zonnebank ik er al 10 jaar lustig op los.

Tumortje weglepelen

Mijn huidkanker was namelijk niets vergeleken met Mark’s huidkanker: ‘gelukkig’ ging het bij mij om een basaalcelcarcinoom. Dit is goedaardige huidkanker, wat betekent dat er geen overlijdensrisico is. Mijn basaalcelcarcinoom werd dan ook heel eenvoudig weggelepeld, even met een brandertje langs de bloedvaatjes, draadje erin en klaar is kees. Makkelijk toch?

Ik kreeg natuurlijk wel de standaard adviezen van terugkomen op controle bij de derma, zon vermijden en insmeren, maar die sloeg ik – bleekscheet, maar liefhebber van een bescheiden kleurtje – vanwege het gemak waarmee een ‘tumortje’ weggesneden kan worden meestal in de wind. Na het verwijderen van de carcinoom was het doktersadvies regelmatig terugkeren voor controle, zelf te blijven controleren en nooit meer onbedekt de zon in, tussen 12 en 3 onder de parasol en ook op bewolkte dagen een sunblock gebruiken.

Zonvakanties kon ik op mijn buik schrijven en zonnebanken was helemaal uit den boze; UV-straling is de grootste veroorzaker van huidkanker en mijn lichte huidtype en oogkleur zijn risicofactoren voor huidkanker. Daarbij hebben mensen met afwijkende moedervlekken een verhoogde kans op een basaalcelmelanoom; kwaadaardige huidkanker die wèl dodelijk kan zijn. Het moge duidelijk zijn dat ik alle reden had om mij te houden aan het advies van de dermatoloog.

Ik smeerde me op zonnige zomerdagen en in landen dicht bij de evenaar heus wel in met spf 30. Mijn befje bedekte ik braaf als het daar iets te hard ging en als ik een goede bui had of gepusht werd zocht ik tussen 13 en 15 uur de schaduw op. Eens in de 5 jaar liet ik Maarten naar mijn huid kijken op zoek naar rare plekjes.

Bezoekjes aan de dermatoloog heb ik echter nooit meer gebracht. In plaats daarvan lag ik wekelijks sproetjes te kweken onder de zonnebank. Tel daarbij op een tweejaarlijks intensief zonnebankkuurtje en vakanties of werkreisjes naar zonnige bestemmingen en je snapt dat ik niet heel erg handig bezig was.

Overlijdensrisico

Dat is me door Mark en de informatie die ik vandaag opzocht in verband met deze blog wel heel erg duidelijk geworden. Zo kwam ik erachter dat een basaalcelcarcinoom echt niet altijd aan de oppervlakte blijft, maar wel degelijk kan gaan woekeren, waarbij de celdeling abnormaal snel verloopt en de tumor zich kan gaan vastzetten in de ondergelegen delen als kraakbeen en bot. Ik moest gelijk denken aan een verhaal van een kennis; zij heeft een hele hap uit haar neus moeten laten verwijderen door woekerende ‘goedaardige’ huidkanker.

Een hap uit je neus is natuurlijk vreselijk, maar bij deze vorm van huidkanker bestaat gelukkig geen verhoogd overlijdensrisico, tenzij de patiënt er niet op tijd bij is. Lees ik dat goed? Een overlijdensrisico als de patiënt er niet op tijd bij is? Woekeren in de ondergelegen weefsels?

Ik zoek het risico op weer een carcinoom en zelfs een melanoom op door te zonnebanken, terwijl ik voldoe aan een aantal risicofactoren (huidtype 1, onrustige moedervlekken en volgens de derma geldt een basaalcelcarcinoom als risicofactor voor een melanoom). Ik dacht altijd zo makkelijk over huidkanker: even wegsnijden en je kunt weer door. Als ik heel eerlijk ben: zo dacht ik ook over kwaadaardige huidkanker. Je kunt het toch gewoon wegsnijden als je het ontdekt?

Bestralingen

Een carcinoom en ook een melanoom wegsnijden kan inderdaad, maar wat als je het plekje niet op tijd ontdekt? Aan een carcinoom kun je blijkbaar wel degelijk overlijden, al is die kans maar klein. De kans dat je aan een melanoom overlijdt is er ook, maar die kans is al een stuk groter. Hoe het bij een carcinoom precies ziet weet ik niet, maar bij een melanoom komen er naast het wegsnijden van het plekje mogelijk bestralingen aan te pas. Slaan die niet voldoende aan, dan zijn de gevolgen van een melanoom dodelijk.

Door de serie “Over Mijn Lijk” heb ik kunnen zien wat een k-ziekte – excuse my words – huidkanker is en dat ‘even wegsnijden en weer doorgaan’ echt niet altijd op gaat. Huidkanker klinkt alsof het een oppervlakkige ziekte is die zich enkel manifesteert op je huid en makkelijk te verwijderen is, maar dat zeker niet altijd het geval. Ik heb door de serie en het volgen van Mark’s weg naar de dood – cru gezegd, maar zo is het gewoon – het gevoel dat ik met mijn neus op de feiten gedrukt ben. Huidkanker kan een levensbedreigende ziekte zijn en eenmaal te laat ontdekt, kan het zijn dat je aan de dood niet meer kunt ontsnappen.

Bleek

Daarom stop ik met zonnebanken. Sterker nog: ik ben er al mee gestopt. Al een aantal weken. Het is wel even wennen hoor: ik voel me bleek, mis de warmte van de bank en het ontspanmomentje. Nu hoor ik je denken “maar een carcinoom is toch geen melanoom? Overdrijf je nu niet een beetje?”. Zelf vind ik van niet: kwaadaardige huidkanker is een reeële dreiging als je beschikt over een aantal risicofactoren en zeker als je regelmatig zonnebankt: schade door UV-straling staat op nummer 1 als veroorzaker van huidkanker.

Risico niet meer opzoeken

Natuurlijk is hiermee niet gezegd dat als je zonnebankt, je ook huidkanker krijgt. Evenmin is gezegd dat als ik stop met zonnebanken, ik geen huidkanker meer zal krijgen. Wat wel een feit is, is dat UV-licht van een zonnebank vele malen sterker is dan UV-licht van de zon en dat als ik blijf zonnebanken, ik onnodig het risico opzoek. Waarom zou ik dat doen? Waarom zou ik meer waarde hechten aan een leuk kleurtje dan aan mijn gezondheid?

En zeg nu zelf: mooi wit is toch niet lelijk? Trouwens, als model is het voor mij sowieso belangrijk om mijn huid goed te verzorgen en haar kwaliteit te waarborgen. Bovendien fotografeert een lichte huid fantastisch!

Gewoon een spraytje gebruiken

Vooralsnog stop ik alleen met de zonnebank. Volop in de zon bakken tussen 12 en 15 uur deed ik al niet echt, maar zal ik nu zeker niet meer doen. Volledig uit het zonnetje verdwijnen doe ik niet; de zon is mij veel te lekker en daarnaast heeft de zon – in tegenstelling tot de zonnebank – ook zeer positieve eigenschappen voor onze gezondheid. Denk maar aan vitamine D-aanmaak, hoewel echte red heads hier geen zon voor nodig hebben. Wil ik toch een keer een kleurtje (bijvoorbeeld op mijn trouwdag, hint, hint! Nee hoor liefje, grapje), dan luister ik naar een tip van mijn dermatoloog en gebruik ik gewoon een spraytje.

Tot slot nog een bericht aan Anneleen, de weduwe (het stel trouwde kort voor zijn dood) van Mark. Ik verwacht niet dat Anneleen dit ooit zal lezen, maar voor het geval dat wel een keer gebeurt: heel veel sterkte met het verwerken met dit verschrikkelijke verlies.

Het klinkt heel cru, maar de dood van Mark heeft ook goede dingen gebracht. Voor mij betekent dit dat doordat ik jou, Mark en de andere veel te jonge deelnemers heb kunnen volgen in hun weg naar de dood, ik gemotiveerd en geïnspireerd ben om mijn gedrag te veranderen. Het heeft mij met de neus op de feiten gedrukt, laten nadenken over wat belangrijk is in het leven en hoe ik in het leven sta en wil staan.

Diclaimer

Dit artikel is puur bedoeld om mijn gevoel te beschrijven na het volgen van de serie “Over Mijn Lijk”. Het is pertinent niet bedoeld om informatie te verschaffen over huidkanker. Ik kan niet garanderen dat de informatie in dit artikel geschikt is voor het doel waarvoor je deze informatie raadpleegt. Ik aanvaard geen enkele aansprakelijkheid voor directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met het gebruik van dit artikel.

Bronnen
Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie
Mondelingen gesprekken met mijn dermatoloog van het Meander Medisch Centrum
Wikipedia – huidkanker